زمرد از آلومینیوم و سیلیکات بریلیم ساخته شده و دارای نوع بریل سبز با سختی 7.5-8 در مقیاس Mohs است. این سنگ قیمتی در کلمبیا، برزیل، روسیه و افغانستان یافت می شود. این سنگ قیمتی در فرهنگ های مختلف منبع الهام بوده و از خواص سنگ زمرد برای درمان بیماری های خاصی مانند صرع نیز استفاده می شده است و در گذشته خواص زمرد را اغلب به عنوان دارو تجویز می کردند.
زمرد به معنای سبز است و نام آن برگرفته از کلمه یونانی "Smaragdos" و برخی می گویند از فارسی گرفته شده است. در گذشته به تمام بلورهای سبز زمرد می گفتند. اولین ذکر آن در ادبیات غرب توسط ارسطو است. او از طرفداران پر و پا قرص سنگ های قیمتی بود و خواص سنگ زمرد را توصیف کرد که برای افزایش قدرت حضور در سخنرانی ها و تجارت، پیروزی در دعاوی، کمک به حل پرونده ها و ایجاد آرامش و آسایش حمل می شد.
قدمت سنگ زمرد
رنگ سبز زمردی آنقدر معروف است که در گذشته به تمام سنگ های سبز زمرد می گفتند. سنگ زمرد اصلی دارای پیشینه تاریخی قوی است و حتی شواهدی از فروش آن در بازارهای بابلی در 4000 سال قبل از میلاد وجود دارد.
برای شناخت این سنگ باید به ویژگی های آن توجه کرد. از ویژگی های زمرد می توان به سختی این سنگ اشاره کرد که در مقیاس موس از 7.5 تا 8 متغیر است. همچنین وزن مخصوص 2.68 تا 2.78 نیز از ویژگی های سنگ زمرد است.
رنگ این سنگ قیمتی به دلیل ناخالصی ها و ترک های داخلی و حباب های گاز داخل سنگ کدرتر می شود. با توجه به ناخالصی هایی که گوهرشناسان به آن ژردین می گویند، می توان زمرد واقعی را از زمرد تقلبی تشخیص داد. از ترکیبات شیمیایی مهم این سنگ می توان به سیلیکات آلومینیوم بریلیم اشاره کرد. رنگ زمرد سفید است و از کاملا مات تا شفاف در طبیعت یافت می شود.
چند ذخایر زمرد در جهان وجود دارد؟
ذخایر زمرد بهترین گونه این سنگ قیمتی است و از کلمبیا می آید. نوع با کیفیت پایین تر در رنگ های متوسط تا روشن از معادن برزیل می آید. معادن زمرد در اتریش، هند، استرالیا، آفریقای جنوبی، مصر، ایالات متحده آمریکا، نروژ و پاکستان نیز وجود دارد.تعداد گونه های با کیفیت بالا نیز در زیمبابوه، زامبیا و تانزانیا در چند دهه گذشته افزایش یافته است.
فقط با بهترین کیفیت، تمیز، بی عیب و نقص. اکثر آنها دارای درزها و اجزاء کوچکی از سایر مواد معدنی هستند. در شمال Sverdlovsk، روسیه، اکثر آنها مات یا زرد روشن هستند و کیفیت آنها بسیار نادر است. اندازه کریستال (بیش از 100 قیراط) و شفافیت ظریف زمردهای پنج شیر افغان که کشف شده اند با زمردهای کلمبیایی در 400 سال گذشته رقابت می کنند. اخیراً منشا این سنگ در اتیوپی نیز کشف شده است. در زیر نگاه دقیق تری به این معادن می اندازیم و توضیح می دهیم.
مهمترین ذخایر و معادن زمرد در جهان:
معادن زمرد
کریستال های زمرد از معادن برزیل
زمرد با کیفیت کلمبیایی: حاوی مقدار زیادی آهن است که می تواند وزن مخصوص و ضریب شکست نور سنگ قیمتی را افزایش دهد. کانی های مهمان آنها به شکل تیغه اره است. از مهمترین معادن کلمبیا می توان به چیور، گاشالا باربار، کاسکووز و موزو اشاره کرد.
معادن زمرد هندی: کانی های میهمان در این منطقه در دو مرحله متمایز رشد می کنند که بیشتر به صورت کما (،) می باشد، در حالی که سرخابی قوسی میکای غنی از فلز کروم است که همیشه در معدن زمرد وجود دارد. رنگ زمردهای کلمبیایی مانند رنگ برگ های درخت در زیر آفتاب بهاری است!
دره پنج شیر در افغانستان یکی از مکان هایی است که زمرد در اسکارن کربناته همراه با سنگ های کوارتز و سیمانی یافت می شود که به دلیل شفافیت و کیفیت عالی قادر به رقابت با سایر نقاط جهان است. متاسفانه کمبود تکنولوژی معدن و جنگ های داخلی و سیاسی باعث کاهش استخراج این ماده معدنی در منطقه شده است.
اخیراً معادنی در پاکستان کشف شده است که زمردهای آن دقیقاً شبیه به زمردهای کلمبیا هستند و محتوای مایع فراوانی دارند و شکل های متفاوتی دارند.معدن Sandavanna در زیمبابوه همچنین زمردهایی تولید می کند که کانی مهمان آن ترمولیت است که کریستال های سوزنی مانند دراز و خمیده را تشکیل می دهد.
زمردهای استخراج شده از معادن در ترانسوال، آفریقای جنوبی، با وجود کریستال های میکای کوچک و تا حدی تخریب شده مشخص می شوند.کانی مهمان آن معمولا مولیبدنیت است که با درخشش فلزی و بلورهای کوچک آن قابل تشخیص است. شکاف های پر مانندی نیز در اطراف کریستال مهمان از هر طرف دیده می شود.
مزایا و خواص سنگ زمرد چیست؟
زمرد خواص و فواید زیادی دارد. در واقع یکی از دلایل مهم محبوبیت زیاد این سنگ، خواص فراوان آن است. در گذشته های دور از این سنگ فقط برای بهره مندی از خواص آن استفاده می شد. این سنگ به دلیل رنگ سبزش بر چاکرای چهارم (قلب) اثر می گذارد.
در واقع زمرد خالص ترین نماینده الگوی انرژی چاکرای قلب است. از مزایای این سنگ در چاکرا درمانی برای باز کردن قلب به سوی عشق، شفقت، بخشش و اعتماد استفاده می شود. این سنگ می تواند به صاحب خود روحیه زندگی بدهد و او را تشویق به عمل از صمیم قلب کند. همچنین زمرد به صاحب خود کمک می کند تا متمرکز باشد و در خرد قلبی بماند و دل شکسته را التیام بخشد.
نحوه نگهداری سنگ زمرد چگونه است؟
نحوه نگهداری و تمیز کردن سنگ زمرد اصولاً خانواده بریل دارای ساختاری شکننده و الگوهای شکستگی نامنظم است، بنابراین در مراقبت از سنگ زمرد بسیار مراقب باشید و از ضربه خوردن به خصوص در ترک ها خودداری کنید. به منظور رفع نواقص و بهبود کیفیت رنگ، آنها را در روغن ها و ترکیبات مخصوص قرار می دهند.
چنین اجزایی، به ویژه در سنگ های قیمتی ظریف، با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند. استفاده از دستگاه اولتراسونیک و حرارت می تواند روغن را از ترک های سنگ پاک کند که می تواند شفافیت سنگ را کاهش دهد یا حتی آن را ترک کند. بنابراین، ایده خوبی است که حلقه یا گردنبند زمرد خود را در حین انجام کارهای خانه، مانند آشپزی یا شستن لباس، کنار بگذارید.
چگونه سنگ زمرد را تشخیص دهیم؟
بهتر است بدانید که از سال 1840 این سنگ به صورت مصنوعی در آزمایشگا ها تولید و در بازار به فروش می رسد. بسیاری از فروشندگان سودجو برای سود بیشتر، زمرد تقلبی را به جای زمرد طبیعی با قیمت های گزاف می فروشند.
اما نشانه سنگ اصلی چیست و چگونه زمرد را تشخیص دهیم؟ برای شناخت زمرد معدنی باید خصوصیات این سنگ را به خوبی بشناسید. به طور کلی شناسایی زمرد کار اصلی گوهرشناسان و متخصصان این حوزه است. اما با برخی روش ها و نشانه های کوچک می توان تقلبی یا واقعی بودن این سنگ را تشخیص داد.
از زمرد عینک های گران قیمت بسازید
کارخانه جواهر هیلز اخیراً عینک های گران قیمتی تولید کرده است که شیشه آن از سنگ های قیمتی زمرد ساخته شده است. زمرد یکی از سنگ های قیمتی است که در برابر اشعه UV موثر است. جواهرساز از جایی که پادشاهان رومی از این سنگ برای تماشای مسابقات گلادیاتورها استفاده می کردند الهام گرفت. فریم این عینک ها معمولا از طلا ساخته می شود که با توجه به قیمت زمرد سبز، این عینک ها را بسیار ارزشمند و گران می کند.
گران ترین سنگ زمرد دنیا
یکی از گرانترین زمرد های جهان زمردی است که توسط Bayco کشف شده است. این زمرد سلطنتی منحصر به فرد است و همچنین در نمایشگاه سالانه جواهرات در بازل سوئیس به نمایش گذاشته می شود.این زمرد 206 قیراط دارد و بالاترین نمرات را از سازمان های گوهرشناسی در سراسر جهان دریافت کرده است. این سنگ به عنوان گران ترین زمرد دنیا شناخته می شود.
برخی از تاریخی ترین زمردهای جهان کدامند؟
مغولان مقیم هند، به ویژه سلطان «شاه جهان» که تاج محل را ساخته بود، علاقه زیادی به این سنگ قیمتی داشتند و حتی متون مقدسی بر روی آن حک کرده و به عنوان طلسم با خود حمل می کردند. این قطعات که به "زمرد مغولستانی" معروف هستند توسط موزه ها و مجموعه داران جمع آوری می شوند. به عنوان مثال، سنگ حرز زمرد سبز 78 قیراط که روی آن به زبان فارسی نوشته شده است: «هر که این حرز را حمل کند، از حمایت خداوند برخوردار خواهد بود.» به نظر من، ایران خاستگاه آثار تزئین شده با این سنگ است.
معیارهای ارزش گذاری زمرد چیست؟
مانند هر سنگ قیمتی، زمرد اصلی بر اساس 4 معیار ارزش گذاری می شود: رنگ، وزن، وضوح و برش. بیشتر سنگ های قیمتی بر اساس رنگشان درجه بندی می شوند. اما در مورد زمرد متفاوت است و مهمترین معیار ارزش گذاری این سنگ شفافیت آن است. در بالا هم گفتیم که زمرد اصل باید سبز باشد و درخشندگی و شفافیت بالایی داشته باشد.
رنگ: هرچه رنگ و شفافیت زمرد بیشتر باشد، ارزش آن بیشتر است.
وزن (قیراط): زمرد بیشتر در طبیعت در اندازه های کوچک یافت می شود. اما اگر بزرگتر از 50 قیراط باشد قیمت آن برابر با الماس است.
برش: درخشندگی زمرد به برش بستگی دارد و هر چه برش زیباتر باشد قیمت آن بیشتر است. برش خاصی برای زمرد وجود ندارد. همان تراش مورد استفاده در جواهرات دیگر برای زمرد نیز استفاده می شود. فقط از پخ و زاویه کمتری نسبت به الماس استفاده می شود.
وضوح: زمردهای بی عیب و نقص و کاملا شفاف بسیار کمیاب هستند. اما هر چه سنگ شفاف تر باشد، ارزش آن بیشتر است.
انواع سنگ زمرد
زمرد در انواع مختلفی یافت می شود. انواع این سنگ را می توان از نظر ترکیب شیمیایی و همچنین رنگ طبقه بندی کرد. هر نوع زمرد خواص و مزایای خاص خود را دارد. بنابراین اگر برای بهره مندی از خواص این سنگ قصد خرید این سنگ را دارید، بهتر است با انواع آن آشنا شوید تا بهترین تصمیم را در هنگام خرید این سنگ بگیرید.از انواع محبوب این سنگ می توان به زمرد مشکی، زمرد سفید، زمرد قهوه ای، سنگ زمرد دابلت، و زمرد صورتی اشاره کرد. در زیر مروری بر برخی از محبوب ترین و شناخته شده ترین انواع زمرد ارائه می دهیم:
سنگ زمرد مشکی
زمرد سیاه یکی از انواع با ارزش و کمیاب زمرد است که با رنگ خاص خود توجه بسیاری از علاقه مندان را به خود جلب کرده است. از این سنگ بیشتر برای طراحی و ساخت انواع وسایل تزئینی استفاده می شود. سنگ زمرد سیاه گاهی با رگه های سفید یافت می شود و زیبایی خیره کننده ای دارد.
سنگ زمرد سفید
زمرد سفید نوع دیگری از زمرد است که در واقع به رنگ سبز مایل به سفید یافت می شود. زمرد سفید عمدتاً برای ساخت جواهرات و زیور آلات از جمله انگشتر استفاده می شود.
سنگ زمرد قهوه ای
یکی دیگر از انواع محبوب این سنگ زمرد قهوه ای است. از این سنگ نیز عمدتاً برای ساخت انواع زیورآلات مردانه و زنانه استفاده می شود.
سنگ زمرد سبز
همانطور که قبلا اشاره کردیم زمرد سبز یکی از محبوب ترین و البته معروف ترین انواع زمرد است.هر چه رنگ این زمرد تیره تر و پررنگ تر باشد، ارزش و قیمت آن بالاتر است.برای خرید این سنگ سبز اصیل می توانید به فروشگاه معتبر مراجعه کنید و از خواص و فواید بی شمار آن بهره مند شوید.
سنگ زمرد بنفش
زمرد نیز گاهی به رنگ بنفش یافت می شود. البته زمرد بنفش در بسیاری از مواقع با آمتیست اشتباه گرفته می شود.به همین دلیل توصیه می شود برای خرید این سنگ بنفش اصل به فروشندگان مورد اعتماد و مطمئن مراجعه کنید.
سنگ زمرد آبی
زمرد آبی نوع دیگری از زمرد است که به رنگ آبی یا سبز مایل به آبی یافت می شود. این نوع زمرد نیز به دلیل رنگ بسیار خاص از زیبایی خاصی برخوردار بوده و توجه بسیاری از علاقه مندان را بهخود جلب کرده است.از این نوع زمرد برای ساخت انواع زیورآلات و وسایل تزئینی نیز استفاده می شود.
کلام آخر
همان طور که گفته شد زمرد یکی از با ارزش ترین و معروف ترین جواهراتی است که به دلیل رنگ سبزش شناخته شده است.در واقع تعداد زیادی زمرد در جهان به رنگ سبز یافت می شود و تنها تعداد محدودی از این سنگ در رنگ های دیگر یافت می شود.
از انواع این سنگ از نظر رنگ می توان به زمرد آبی، زمرد مشکی، زمرد قهوه ای و زمرد زرد و طلایی اشاره کرد.هر نوع زمرد خواص و مزایای خاص خود را دارد. این سنگ برای چاکرای قلب است و می تواند عملکرد قلب و گردش خون را بهبود بخشد.استفاده از این سنگ قیمتی در اسلام نیز توصیه شده است.از خواص زمرد در روایات می توان به فقر زدایی و افزایش ثروت اشاره کرد.