در زمان های قدیم از نقره در سیستم پولی کشورها نیز استفاده می شد. نقره به کار رفته در سکه ها معمولا عیار 900 است یعنی 90 درصد آن را نقره خالص تشکیل میدهد و مابقی جز فلزات دیگری هستند که برای سخت تر کردن نقره به آن اضافه شده اند. البته شایان ذکر است که علاوه بر زیبایی زیورآلات ساخته شده از نقره، عیار آن نیز روی قیمت و کیفیت کار تاثیر میگذارد و باید نسبت به عیار نقره توجه لازم را داشت.
عیار نقره چیست
عیار معیاری است برای اینکه درصد خالص بودن فلزات گران بها مثل طلا، نقره، پلاتین و .... به درستی مشخص شود. بر روی ظرف ها و جواهراتی که از طلا و نقره ساخته شده است عددهایی حک شده است که مطمئناً در طلافروشی ها بیشتر مشاهده کردهاید، این عدد در طلا و نقره نشان دهنده معیار و عیار درصد طلا و نقره است.غالباً عیار طلا مابین عدد 9 تا 24 است عدد 24 نشان می دهد که 99 درصد خالص طلا به کار رفته است. اما به خاطر جنس نرمی که دارد با عیار 24 در جواهرات به کار نمیرود و از درصد کمتری استفاده می شود.
اما عیار نقره عددی سه رقمی دارد که با تقسیم کردن عدد سه رقمی بر10، درصد عیار خالص نقره را می توان به دست آورد. عیار نقره خالص 999 است که این عیار نشان می دهد 9/ 99 درصد نقره خالص است و 1/0 درصد ناخالص است. نقره هم مانند طلا چون که بسیار فلز نرمی است با این عیار در زیورآلات استفاده نمی شود و از عیار کمتری در زیورآلات استفاده می شود و با فلزات دیگری مانند مس ترکیب می شود تا شکل مورد نظر را به خود بگیرد.
عیار نقره در کشورهای دیگر
در کشورهای مختلف عیار نقره متفاوت است که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره میکنیم.
• بریتانیا (انگلیس): 958
• فرانسه: 950
• روسی: 947 / 875
• استرلینگ: 925
• اسکاندیناوی: 830
• آلمان: 800 / 835
عیار نقره در سکه و زیورآلات
در زمان های گذشته کشورها از نقره علاوه بر جواهرات و ساخت سکه در سیستم پولی نیز استفاده می کردند. در سکه ها معمولاً نقره با عیار 900 به کار میرفته است یعنی 90 درصد آن از نقره خالص بوده است و 10 درصد باقی مانده را از فلزات دیگری استفاده می کردند که این اضافه شدن فلزات دیگر به نقره به خاطر نرمی نقره بوده تا نقره از حالت نرمی درآید و محکم شود.
یک نکته قابل توجه این بود که عیار نقره در قیمت و کیفیت زیورآلات تآثیر دارد هر چه عیار به کار رفته در زیورآلات بیشتر بود قیمت زیورآلات هم بیشتر می شود. مشتریان موقع خرید زیورآلات ابتدا به عیاری که روی آنها نوشته است دقت می کنند و بعد آن را خریداری میکنند.
خواص ذاتی نقره
این فلز به صورت خالص بسیار براق می باشد و همچنین بسیار نرم و شکننده است. بعد از انجام عمل پرداخت روی نقره، میتوانیم شاهد بازتابش ۹۵درصدی نور از این فلز باشیم. به همین خاطر از نقره در صنایع مختلف و ساخت انواع آینه و تلسکوپ استفاده میشود. نقره در بین فلزات موجود برترین رسانا در زمینه الکتریسیته و حرارت است. همچنین خاصیت چکشخواری آن بعد طلا در مقام دوم قرار دارد. بنا به دلایل ذکر شده یکی از مصارف بسیار این فلز در صنایع هوافضاست.
تشخیص عیار نقره اصل از نقره تقلبی
بعضی مواقع پیش می آید که به اصل بودن نقره شک کنیم و امکان این را نداشته باشیم که به فرد ماهر و متخصص در این زمینه مراجعه کنیم تا کمک مان کند و نقره اصلی را از تقلبی تشخیص دهیم، در این زمان برای راحتی تشخیص ما در زمان نبود فرد متخصص روش های ساده وجود دارد که ما می توانیم به وسیله آن نقره اصل را از نقره تقلبی تشخیص بدهیم.اما در صورت امکان اگر فرد ماهر و با تجربه در دسترس بود باید به آن مراجعه کنیم و از راهنمایی های او بهره مند شویم. راه های ساده برای تشخیص نقره اصل از تقلبی آن عبارتند از:
1- شکل ظاهری:
نقره اصل جنس نرم و صافی دارد و به صورت یک دست است اما برعکس آن نقره تقلبی به شکل پوسته پوسته شده است و جنس نرم ندارد و پس از گذشت زمان با لایه لایه شدن از یک دستی خارج می شود. بوی نقره تقلبی نامطبوع است و بوی بسیار بدی را منتشر می کند. بنابراین هر نوع بوی غیرطبیعی و نامطبوعی که از فلز نقره منتشر شود نشان می دهد که این نقره تقلبی است اما نقره اصلی هیچ بوی نامطبوعی از خود منتشر نمی کند و شخص خریدار با بو کردن نقره تا حدی از اصل بودن و کیفیت جنس مطمئن می شود و می تواند تشخیص دهد که این نقره اصل است یا تقلبی.
2-تشخیص نقره توسط آهنربا
استفاده از آهنربا برای این کار یکی دیگر از روشهای ساده تشخیص نقره تقلبی است. به دلیل این که نقره فلزی پارامغناطیسی است و به زبان ساده توسط آهنربا جذب نمیشود. آهنربا میتواند کمک بزرگی برای ما باشد. با نزدیک کردن آهنربا به محصول نقرهای خود مانند یک گردنبند میتوانید این عمل را انجام دهید. آهنربا نمیتواند تحرک خاصی در نقره خالص ایجاد کند و اگر حرکت بسیار کوچکی را شاهد بودید، نشان از کیفیت و درصد پایین گردنبند شماست. در صورت مشاهده جذب قوی، باید گفت محصول خریداری شده یک محصول تقلبی است.
3-حکاکی و برچسب
نقره استرلینگ با همان نقره به کار رفته در زیورآلات، عیار 925 دارد و سازندگان جواهر با حکاکی عیار روی قسمت هایی که دور از دید محصول است می توانند مشتریان را از عیار موجود در محصول آگاه کنند. برای مشاهده حکاکی، می توان به بخش داخلی و زیرین دستبند و یا انگشتر و حلقه خودمان نگاه کنیم و با وجود حکاکی روی آن تشخیص دهیم که اصل است یا تقلبی، البته این امکان وجود دارد که حکاکی روی همه محصولات وجود نداشته باشد و یا اینکه افراد ماهر متقلب روی محصولات غیر نقره حکاکی کنند و افراد را فریب دهند.
در این حالت ممکن است مشتری متوجه نشود و به خاطر حکاکی روی محصول بگوید این نقره اصل است و آن را خریداری کند، خرید از فروشنده های معتبر می تواند تضمین کننده اصل بودن محصول باشد، راه های دیگری هم وجود دارد که افراد با انجام آنها می توانند نقره اصل را از نقره تقلبی تشخیص دهند که در ادامه گفته می شود.
4-تیرگی:
یکی از خصوصیات نقره اصلی این است که بعد از گذشت زمان شکل آن تیره می شود. بر این اساس نقره اصل بعد گذر زمان تیره می شود و زیبایی روز اول را از دست می دهد. البته می توان نقره را با آبکاری که با عنصر رادیوم انجام می شود برای مدتی زیبا و درخشان نگه داشت.
نکته قابل توجه این است که می توان نقره اصل را پس از تیرگی با روش هایی دوباره زیبا کرد و جلای آن را بازگرداند اما نقره تقلبی پس از تیره شدن دیگر به حالت قبلی خود بر نمی گردد. نقره تقلبی، با گذشت زمان درخشش خود را از دست می دهد و ظاهر آن زشت می شود و بوی نامطبوعی را از خود منتشر می کند، نقره تقلبی بر روی پوست رنگ سبز بر جای می گذارد اما نقره اصل با گذشت زمان اگر کمی هم تیره شود با پرداخت کاری دوباره زیبایی اولیه خود را کسب می کند.
5-بوی نقره
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که به اصل بودن نقره خود شک داشته باشید اما امکان مراجعه به فرد متخصص را نداشته باشید! دراین مواقع، می¬توان با روش های خانگی نقره مورد نظر را تست کرد اما بهتر است برای اطمینان، به فرد متخصص نیز مراجعه بشود.
هر نوع بوی غیرمعمول و نامطبوع و گوگردی که از نقره شما منتشر شود، بیانگر تقلبی بودن آن است. نقره اصلی هیچ بوی عجیبی منتشر نمی کند و شما می توانید با بو کردن محصول مورد نظر تا حدودی از مرغوبیت و کیفیت جنس مطمئن شوید.
6-شناخت نقره اصل از طریق صدا
اگر بر روی جسمی که از نقره اصل ساخته شده است ضربه وارد نمایید، صدای ظریف و زنگ مانندی را خواهید شنید. این در حالی است که صدای دیگر فلزات در هنگام ضربه زدن به آنها البته به غیر از طلا صدایی بم و گرفته است. بنابراین شما به راحتی میتوانید با ضربه زدن به انگشتر خود و شنیدن صدای آن نقره اصل را از بدل بشناسید.
معدن نقره در جهان
نقره از ۱۵۰۰سال قبل از میلاد تا اکنون از معدن های کشور مکزیک استخراج شده است و به همین خاطر کشور مکزیک بزرگترین معدن تولید کننده نقره جهان است. زیباترین نقره های طبیعی جهان در کنگسبرگ نروژ استخراج می شود در آنجا می توان به نقره با عیار بالا دست یافت، عیار بالا در زیورالات نقره درخشش و زیبایی منحصر به فردی به آنها می بخشد . بیشترین معدن های نقره در جهان در کشورهایی از جمله آمریکای جنوبی، آمریکا، استرالیا و روسیه سابق وجود دارد. در بیشتر مواقع از معدن های سرب نیز نقره استخراج می شود.
موارد استفاده از نقره:
استفاده از نقره در پزشکی
یکی از مهمترین کاربردهای نقره در صنایع و علوم مختلف مربوط به علم و صنعت داروسازی است. نقره فلزی دارای خواص ضد باکتریایی است، به همین دلیل از ترکیبات آن در صنعت داروسازی استفاده و توسعه می یابد. یکی از مهم ترین ویژگی های این فلز کاربردی، مقاومت بالای آن در برابر حلال های شیمیایی است. از فلز نقره نیز می توان برای رنگ آمیزی برخی محصولات در شیرینی پزی استفاده کرد. علاوه بر این فلز نقره و ترکیبات آن در داروهای هومیوپاتی به بهترین شکل ممکن استفاده می شود.
کاربرد نقره فلزی در پزشکی
در زیر یکی از ترکیبات اصلی و مهم نقره، افزایش استفاده از نقره در صنایع و علوم مختلف از جمله پزشکی آورده شده است. این ترکیبات عبارتند از: استات نقره، آلانین نقره، برومید نقره، کربنات نقره و...همانطور که اشاره کردیم ترکیبات نقره مصارف دارویی مختلفی دارند، مثلاً نیترات نقره به عنوان ماده سوزاننده، قابض برای زخم های غیرفعال و ورم های چرکی استفاده می شود. علاوه بر این، از محلول رقیق نیترات نقره می توان برای درمان زرد زخم، خارش، میخچه، زگیل و سایر جراحات استفاده کرد و همچنین می تواند برای درمان سوختگی استفاده شود.
همانطور که اشاره کردیم فلز نقره و ترکیبات ارزشمند آن در طب هومیوپاتی بسیار مفید است، نوعی دارودرمانی که یکی از مهم ترین کاربردهای نقره در صنایع و علوم مختلف به شمار می رود. ترکیبات نقره به ندرت برای درمان شرایط پزشکی استفاده می شود. مصرف می شود، اگرچه در گذشته برای درمان صرع و زخم معده استفاده می شده است. اما امروزه کاربرد اصلی آن در پزشکی از بین بردن باکتری هاست.
بنابراین، مانند جیوه عمل می کند، اما نقره کمتر سمی است و قدرت کمتری دارد.ترکیبات مختلف پیچیده نقره جذب شده از غشاهای مخاطی عمدتاً برای ضدعفونی گلو استفاده می شود. عمل خورندگی موضعی نیترات نقره را می توان برای حذف بافت در حال رشد و تکثیر استفاده کرد، زیرا با پوست واکنش می دهد و لایه ای از کلرید نقره و آلبومین نقره تشکیل می دهد و عمل خورندگی روش های استریلیزاسیون را تقویت می کند. و جلوگیری از ترشح همراه است، محدود کننده است. یکی دیگر از کاربردهای نقره در صنایع و علوم مختلف، سولفادیازین نقره به عنوان یک ترکیب باکتریواستاتیک است که برای درمان بیماری های تهدید کننده و خطرناک استفاده می شود.
کاربرد نقره در دندانپزشکی:
به طور کلی ترکیبات نقره مانند: استات نقره، پروپیونات نقره، بورات نقره، کربنات نقره، کلرید نقره، کرومات نقره، گلیسرول نقره، کلرید نقره، یدید نقره، لاکتات نقره، منگنات نقره، پروتئین نیترات نقره، نقره و نیترات نقره برای درمان بیماری ها استفاده می شود و همچنین در دندانپزشکی برای پر کردن دندان ها (آمالگام) استفاده می شود و معمولاً حدود 35 درصد از ترکیب آمالگام فلز نقره را تشکیل می دهد.