ایران با تاریخچهای کهن و طبیعتی بینظیر، یکی از غنیترین منابع سنگهای قیمتی در جهان است. از دل کوهها و معادن این سرزمین، گوهرهایی همچون فیروزه، عقیق، یاقوت، و زمرد استخراج میشوند که هر یک داستانی از شکوه و زیبایی در دل خود دارند. این سنگها نهتنها جواهرات خیرهکنندهای را میآفرینند، بلکه نقشی اساسی در صنایع دستی، هنری و حتی صادرات ایفا میکنند.
در کنار این گوهرهای درخشان، فلزات گرانبهایی مانند شمش نقره نیز در هنرهای زینتی ایران جایگاهی ویژه دارند. نقره با درخشندگی خاص خود به همراه سنگهای قیمتی، ترکیبی بینظیر برای ساخت زیورآلات فاخر ایجاد میکند. اما کدام سنگهای قیمتی در ایران شهرت بیشتری دارند و چه ویژگیهایی آنها را متمایز میکند؟ در ادامه با ارزشمندترین گوهرهای ایران آشنا خواهیم شد.
انواع سنگ انگشتر
انگشترها با سنگهای متنوعی تزئین میشوند که هر کدام نمادی از زیبایی، انرژی و قدرت هستند. سنگ عقیق یکی از محبوبترین سنگهای انگشتر است که به دلیل تنوع رنگ و خواص معنویاش شناخته میشود. فیروزه نیز به خاطر رنگ آبی درخشانش نمادی از آرامش و خوششانسی است. یشم و زمرد به دلیل رنگ سبز خالصشان، حس طراوت و ثروت را به همراه دارند و در جواهرسازی بسیار مورد توجهاند.
علاوه بر این، سنگ یاقوت با رنگ قرمز خیرهکنندهاش، نمادی از عشق و اشتیاق است و الماس با درخشندگی بینظیرش نماد جاودانگی و قدرت محسوب میشود. سنگ آمیتیست نیز به دلیل رنگ بنفش و خاصیت آرامبخشیاش محبوب است. هر یک از این سنگها علاوه بر زیبایی، با اعتقادات و انرژیهای خاصی گره خوردهاند و انتخابشان به سلیقه و باورهای شخصی افراد بستگی دارد.
انواع سنگ انگشتر مردانه
سنگهای انگشتر مردانه به دلیل زیبایی و خواص معنوی متنوعی که دارند، بسیار محبوباند. عقیق از پرطرفدارترین گزینههاست که در رنگهای قرمز، یمنی و سبز یافت میشود و به افزایش انرژی مثبت معروف است. فیروزه با رنگ آبی خاص خود، نمادی از آرامش و قدرت است. اونیکس (جزع) برای جذابیت و استحکام شخصیتی استفاده میشود. یشم به دلیل خاصیت محافظتی و زمرد برای ایجاد ثروت و عشق نیز محبوب هستند. هرکدام از این سنگها با جلوهای خاص، سبک و استایل انگشترهای مردانه را تکمیل میکنند.
نگهداری سنگ های قیمتی
تنها کافیست آنها را با استفاده از یک پارچه ی تمیز و مرطوب پاک نمایید. جواهرات طبیعی ممکن است به واسطه ی پاکسازی نامناسب آسیب ببینند. سنگ جواهر پر شده و یا رنگ شده مانند یاقوت پرشده یا فیروزه ی رنگ شده را در هنگام پاکسازی باید از هرگونه اسید یا ماده ی شیمیایی دور نگه دارید. حتی آب لیمو نیز ممکن است سبب ایجاد آسیب به رنگ جواهرات پرشده یا رنگ شده خواهد شد. در صورت بروز هر گونه پرسش در خصوص پاکسازی سنگ جواهر و جواهرات از جواهرسازان با تجربه کمک بخواهید.
بیشتر جواهرسازان خدمات پاکسازی را انجام میدهند، اما حتما در این زمینه از جواهرسازان با تجربه در زمینه ی سنگ های رنگی و نه فقط الماس سفید کمک بگیرید. در صورتی که چنین خدماتی از جواهرسازان دریافت می کنید حتما آنها را از هر گونه ترمیم یا پردازش انجام شده بر روی سنگ آگاه سازید.
بزرگترین و مهم ترین معادن سنگ های قیمتی در ایران
لازم به ذکر می باشد که بزرگ ترین و هم چنین هم تریم معادن سنگ های قیمتی در ایران، در شهرهایی مانند اصفهان، خراسان ،کردستان، همدان، قم، سمنان و کرمان و ... وجود دارند و سالانه سنگ های قیمتی فراوانی از این معادن به دست می آید. در واقع وجود معدن های بی شمار در ایران باعث شده است نام کشورمان به عنوان یکی از بزرگ ترین معادن سنگ های قیمتی در کل دنیا شناخته شود.
همان گونه که اشاره کردیم، سنگ های قیمتی در ساخت زیورآلات و جواهرات مختلف به کار گرفته می شوند. این گونه سنگ های طبیعی از دیرباز تاکنون در بین مردم از اهمیت و محبوبیت زیادی برخوردار بوده اند. به گونه ایی که بسیاری از مردم در دوران قدیم اعتقاد داشتند که این گونه سنگ ها از قدرت های ماورایی بالایی برخوردار می باشند.
نام سنگ های قیمتی ایران
از جمله سنگ های قیمتی در ایران، می توان به موارد بسیار مهم زیر اشاره داشت:
- سنگ فیروزه
- سنگ عقیق
- سنگ یاقوت
- سنگ زمرد
- سنگ الماس
- سنگ مروارید
- سنگ لاجورد
- سنگ توپاز
- سنگ یشم
- سنگ لعل
- سنگ کریزوکل
- سنگ مالاکیت
- سنگ کهربا
- سنگ آپاتیت
- سنگ مورگانیت
- سنگ چاروییت
- سنگ زیرکن
در زیر به توضیح و تشریح هر کدام از این سنگ های قیمتی و با ارزش می پردازیم.
نبایدهای مراقبت از سنگ های قیمتی
مواردی وجود دارد که برای حفظ زیبایی سنگ های قیمتی خود باید از انجام آنها اجتناب کنید. این موارد شامل موارد زیر است:هنگام سفر، سنگ های قیمتی خود را در یک جعبه یا کیسه حمل نکنید. همیشه آنها را در جعبه های جداگانه حمل و نگه داری کنید.هنگام باغبانی از سنگ های قیمتی خود استفاده نکنید.
اطمینان حاصل کنید که زیورآلات دارای سنگ های قیمتی خود را بالای کمد یا در کشو نمی اندازید, این احتمال وجود دارد که با بی احتیاطی در چنین مکان هایی دچار خراش شوند.سنگ های قیمتی دارایی گرانبهای شما هستند. آنها بهترین میراثی هستند که می توانید به فرزندان و نوه های خود بسپارید.پس از آنها به درستی مراقبت کنید .
سنگ فیروزه
این سنگ باارزش اغلب در شهرهایی مانند دامغان و نیشابور یافت می شود و می توان آن را در رنگ های آبی و گاهی سبز یا زرد کم رنگ مشاهده نمود. نوع عجمی و شجری این نوع سنگ به دلیل کیفیت و زیبایی فوق العاده ای که دارد، در سراسر جهان آن را به نام سنگ فیروزه نیشابور می شناسند.
رنگ فیروزه عجمی آبی بوده و شکل آن گرد و درشت می باشد. نوع شجری سنگ فیروزه نیز دارای رگه های می باشد که در اثر جمع شدن دانه های فیروزه شکل گرفته است. اندازه سنگ فیروزه هر چه بزرگتر و سطح آن هر چه صاف تر باشد قیمت آن نیز افزایش می یابد.
سنگ عقیق
عقیق یکی دیگر از سنگ های زینتی و گرانبها به شمار می رود که به شکل بسیار ریز بوده و رنگ آن نیز روشن می باشد. سنگ عقیق با رنگ های سرخ، سفید و زرد بسیار مورد استفاده قرار می گیرد و از باارزش ترین و قیمتی ترین سنگ ها به شمار می رود. نام دیگر سنگ عقیق آگات می باشد که جلای آن همانند شیشه بوده و به شکل نیمه شفاف می باشد.
ترکیب اصلی این نوع سنگ سیلیس است گاهی اوقات می توان ترکیباتی همچون آلومینیوم، نیکل، کربن، منیزیم و آهن را در آن مشاهده نمود. از سنگ عقیق می توان به منظور ساخت جواهرات و زیورآلات مختلف استفاده نمود. در واقع زیورآلات ساخته شده با این سنگ از اهمیت و محبوبیت ویژه ای در بین مردم برخوردار می باشد.
سنگ یاقوت
یاقوت جزو سخت ترین سنگ ها پس از الماس به شمار می رود. این نوع سنگ با دارا بودن رنگی زیبا و کیفیتی بی نظیر از جمله بهترین و مرغوب ترین سنگ های قیمتی محسوب می شود. البته سنگ یاقوت در رنگ های سبز، زرد، سفید و کبود نیز یافت می شود.
در واقع سنگ یاقوت از انرژی بالایی برخوردار است و مردم در گذشته باور داشتند که این نوع سنگ سلامت روح و روان را برای صاحب خود به ارمغان می آورد. لازم به ذکر است که سنگ یاقوت از خواص درمانی فراوانی نیز برخوردار می باشد که در کتب دینی و روایت های اسلامی از آن به عنوان سنگ گرانبها و قیمتی یاد شده است.
سنگ زمرد
نام دیگر سنگ زمرد گارنت می باشد. این نوع سنگ در طبیعت به رنگ های سبز، قهوه ای، نارنجی و قرمز یافت می شود که رنگ سبز آن از شهرت و محبوبیت بسیار بالایی برخوردار می باشد .سنگ زمرد جهت حفاظت مسافر به کار گرفته می شود و آن را سنگ عشق و شادی نیز می نامند. همچنین این سنگ باعث دور شدن انرژی های منفی شده و آرامش روح و روان را برای فرد به ارمغان می آورد.
سنگ الماس
سنگ الماس از سخت ترین کانی های موجود در جهان می باشد. این نوع سنگ در رنگ های مختلفی یافت می شود که الماس سفید و آبی جزو معروف ترین آن محسوب می شود. سنگ الماس را می توان از قیمتی ترین سنگ های موجود در معادن ایران برشمرد.
سنگ مروارید
سنگ مروارید به رنگ سفید و بسیار درخشنده می باشد. این نوع سنگ اغلب در درون صدف نرم تنان دو کفه ای شکل می گیرد. نحوه شکل گیری سنگ مروارید نیز به این صورت است که اگر یک جسم خارجی همچون ذره ای کوچک از شن درون صدف قرار گیرد، صدف شروع به ترشح لایه ای مرکب مانند از ماده آلی کنکولین می کند.
در واقع موادی مانند آلی کنکولین و مواد کربناته دور تا دور ذره شن را می پوشاند که در نتیجه آن سنگ مروارید شکل می گیرد. لازم به ذکر است که این سنگ را می توان در سواحل خلیج فارس صید کرد. سنگ گران قیمت مروارید بیشتر در ساخت جواهرات و زیورآلات کاربرد دارد. در واقع به کار بردن این سنگ در زیورآلات زیبایی آن ها را صد چندان کرده و جلوه ای بی نظیر به آن ها می بخشد.
سنگ لاجورد
سنگ لاجورد از دسته سنگ های دگرگونی به شمار می رود که به صورت رگه های سفید و طلایی می توان آن را مشاهده نمود. در واقع هر چه رگه های طلایی این نوع سنگ بیشتر باشد قیمت آن نیز افزایش می یابد.
سنگ توپاز
این نوع سنگ در رنگ های طلایی، زرد و قهوه ای یافت می شود و جزو سخت ترین کانی های سیلیکاته به شمار می رود. و در انگشترها و گردنبندهایی با رکاب دست ساز نقره کاربرد دارند.
سنگ ژادییت(یشم)
ظاهر سنگ یشم نیمه شفاف بوده از درخشندگی خاصی برخوردار می باشد. به طوری که اگر در معرض تابش نور خورشید قرار گیرد می توان درخشندگی آن را کاملا حس کرد. سنگ یشم به رنگ سبز بوده و در داخل آن می توان رگه های بسیار ریز صورتی، زرد و بنفش را مشاهده نمود و آن را در دسته ی سنگ های زینتی سبز رنگ وارد می کندد.
به تازگی باستان شناسان با کاوش های فراوان به این نتیجه رسیدند که مردم در دوران قدیم به منظور ساخت جواهرات، ظروف و دسته کارد از سنگ یشم بهره می بردند. همچنین پزشکان نیز عقیده دارند که سنگ یشم خاصیت دارویی داشته و برای بیماری ها و مشکلات کلیوی بسیار مفید و تاثیر گذار می باشد.
سنگ لعل
این نوع سنگ در طرح ها و رنگ های مختلفی وجود دارد وعلاوه بر زیبایی از استحکام و دوام بسیار بالایی نیز برخوردار می باشد. در واقع سنگ لعل از مقرون به صرفه ترین سنگ ها جهت ساخت جواهرات به شمار می رود. لازم به ذکر است که بسیاری از محققین و پژوهشگران برای نام گذاری سنگ لعل اختلاف نظر دارند.
گروهی از پژوهشگران گروه گارنت را از دسته سنگ لعل می دانند و برخی دیگر نیز گروه اسپینل را جزو سنگ لعل معرفی می کنند.اما در واقع با توجه به ویژگی های ذکر شده در کتاب های تاریخی می توان به این نتیجه رسید که سنگ لعل بیشتر با گروه اسپینل همخوانی دارد. مردم ایران نیز از دوران قدیم با سنگ لعل آشنایی داشتند و از آن در جواهرات و زیورآلات و انواع نگین انگشتر نقره و طلا خود استفاده می کردند. به طوری که در کتاب های تاریخی از عبارت لعل بدخشان استفاده شده است.
سنگ کریزوکل
این سنگ شباهت بسیار زیادی به سنگ فیروزه دارد و در رنگ های سبز و آبی یافت می شود. همچنین نمای این نوع سنگ نیز به صورت نیمه شفاف می باشد. لازم به ذکر است که سنگ کریزوکل اغلب در کشورهایی همچون آمریکا، استرالیا، زامبیا، روسیه، انگلیس و ایران یافت میشود.
سنگ مالاکیت
این نوع سنگ بیشتر در رنگ های سبز روشن و سبز تیره یافت می شود و در ساخت زیورآلات و نگین جواهرات مختلف به کار گرفته می شود.
سنگ کهربا
کهربا از دسته سنگ های مات به شمار می رود که می توان آن را در رنگ های زرد کمرنگ یا نارنجی مایل به قرمز یا سبز مشاهده نمود. این سنگ به دلیل زیبایی فوق العاده و رنگ خاصی که دارد بیشتر در ساخت جواهرات مورد استفاده قرار می گیرد.
سنگ آپاتیت
آپاتیت برای ساخت انگشتر و جواهر سازی بسیار به کار گرفته می شود و در رنگ های بنفش، صورتی، آبی، سبز و شبرنگ یافت می شود.
سنگ مورگانیت
این نوع سنگ در رنگ های ارغوانی و صورتی کم رنگ در طبیعت وجود دارد و شکل ظاهری آن نیز به صورت کاملاً شفاف می باشد.
سنگ چاروییت
این نوع سنگ دارای ساختاری بسیار تک و دلنشین می باشد. رنگ آن بنفش بوده که رگه هایی از رنگ سفید نیز در آن مشاهده می شود. شکل ظاهری سنگ چاروییت به صورت کدر می باشد که اگر در ساخت جواهرات مورد استفاده قرار گیرد زیبایی بی نظیری به آن می بخشد.
سنگ زیرکن
این نوع سنگ از خاصیت بالایی در شکست و پراکندگی نور برخوردار می باشد و به دلیل درخشش بی نظیری که دارد طرفداران زیادی را به سوی خود جلب کرده است. سنگ زیرکن اغلب از معادن کشورهایی همچون هند، سریلانکا و چین به دست می آید. این نوع سنگ در کشورمان ایران نیز از معادن الوند (واقع در بندرعباس) و بزمان (واقع در استان سیستان و بلوچستان) استخراج می شود.
حدید
آهن صینی یا آهن چینی که رنگ آن تقریباً مشکی یا قهوه ای تیره است و نام خاصی در قسمت جلو، پشت و دور نگین حک شده است، صاحب خود را با قدرت القا می کند. انگشتر حدید برای کارمندان و افرادی که مشکلات زیادی دارند و تعهدات زیادی دارند سفارش داده می شود. اگر در مواقعی که مشکل دارند از آهن استفاده کنند مشکلاتشان حل می شود.
ویژگی های جواهر چینی حدید:
- برای استحکام خوب است.
- از اجنه و شیاطین دوری می کند.
- صاحب انگشتر حدید از هر موجودی در امان است.
- اثر زخم روی چشم را برطرف می کند.
- برای رفع نیازهای سخت بسیار مناسب است.
- شما را از ترس در امان می دارد.
- داشتن آن در هنگام عبادت برای انسان مکروه است.
درباره سنگ های زینتی و خواص آن ها چقدر می دانید؟
عقیق غم زدا و فرحانگیز
به خانواده کوارتز تعلق دارد و لایه لایه است که هر لایه نرم یا سخت است. عقیق در یمن، هند، ایران و چین به رنگهای مختلفی وجود دارد، اما بهترین و توصیهشدهترین آن عقیق یمنی در جنوب شهر صنعا است. در سنت، بیشترین تاکید بر استفاده از عقیق است.
می گویند: روزی جبرئیل بر پیامبر اکرم (ص) نازل شد و عرض کرد: یا رسول الله... پروردگارم به تو سلام می رساند و می فرماید: انگشتر خود را به دست راستت کن و نگینی بر آن بگذار. به پسر عمویت علی هم بگو، انگشتر را در دست راستش بگذارد و عقیق را به عنوان نگین روی آن بگذارد، طبق روایات، انگشتری که حضرت علی (ع) هنگام نماز به فقیری داد، عقیق قرمز یمن است. روز 24 ذی الحجه است که به نام روز حاتم بخشی نیز شناخته می شود.
برخی خواص و فواید: افزایش قدرت بدنی، رفع بد خوابی، از بین بردن انرژی منفی، دوری از عامل ترسناک، رفع غم و فرح انگیزی، جلوگیری از خونریزی شدید، تقویت روحیه، افزایش شادابی و آرامش.
- دور شدن از اندوه و ناراحتی از صاحب عقیق
- دور شدن از آتش عذابه
- مراقبت از فرد در طول سفر
- حفظ انسان از مرگ سخت
- مایه سعادت و برکت است، چنانکه در روایت آمده، دستی است که عقیق در آن نماز را رد نمی کند.
- فقر و نداری را از بین می برد و امکان عرضه را می گشاید.
- کارها به خوبی تمام می شود
- پوشیدن نگین عقیق در نماز معادل هزار رکعت نماز است.
نکته محافظتی: عقیق سنگی نسبتاً سخت است، اما مراقب باشید که از ضربه فیزیکی و سایش جلوگیری کنید. برای تخلیه و پاکسازی موج منفی می توان هفته ای یکبار با آب جاری شسته و در آفتاب شارژ شود.
فیروزه به روح طراوت می بخشد
به "پیروزی" ترجمه شده است. بهترین فیروزه دنیا متعلق به نیشابور ایران است. بهترین رنگ برای فیروزه ای آبی آسمانی است که به رنگهایی مانند آبی، آبی مایل به سبز و سبز وجود دارد. طبیعت فیروزه سرد و خشک است. فیروزه دو نوع دارد: صاف (عجمی) و رگه دار (شجری). از امام هادی (علیه السلام) روایت شده است که درباره مردی که قصد بچه دار شدن داشت، فرمود: انگشتری با سنگ نگینی از فیروزه بگیرید و روی آن آیه «رب لا تذرنی فردا و انت خیر الوارثین» را» بنویسید. "
- برخی از خواص و فواید: طراوت، چشم قوی، سعه صدر، قلب قوی، آسان کردن کار، دوری از فقر و نیاز، غلبه بر مشکلات، اجابت دعا، فرزندآوری، تسکین درد چشم، گشایش کارها ، شاداب کردن ذهن. .
- نکته حفاظتی: به قول معروف فیروزه سنگی زنده و یکی از حساس ترین سنگ هاست و در اثر روغن، بوی بد و به اصطلاح مواد شیمیایی از بین می رود و رنگ آن کدر و سبز می شود. از نزدیکی با مواد روغنی، مواد شیمیایی، شوینده ها، الکل، عطر، آب داغ، گرد و غبار، نور مستقیم خورشید و عرق بدن باید خودداری شود.
یاقوت درد و فقر را از بین می برد
سنگ مادر یاقوت، دولومیت است که سخت ترین سنگ بعد از الماس است و در رنگ های قرمز، صورتی، نارنجی، سبز، زرد، بی رنگ و آبی وجود دارد. بهترین معادن یاقوت در کشمیر و پس از آن بانکوک و میانمار هستند. یاقوت تنها سنگی است که نام آن به صراحت در قرآن ذکر شده است.
سنگ های قیمتی چه سنگ هایی هستند؟
سنگ های قیمتی، سنگهایی هستند که اصولاً شفاف هستند و توسط گوهرشناسان تشخیص داده میشوند. این سنگها در صنعت جواهرسازی کاربرد دارند و به دلیل کمیاب بودن، گران قیمت و ارزشمند هستند. الماس، یاقوت سرخ، یاقوت کبود و زمرد؛سنگ های قیمتی و ارزشمند هستند که از نظر غنای رنگ ارزش بالایی دارند؛
البته الماس به دلیل بی رنگ بودن ارزش بالاتری دارد! این سنگها به دلیل نادر بودن، زیبایی و درخشش عجیب و غریب و همچنین روش تولید و ساخت آنها بسیار محبوب و پر طرفدار هستند؛ چنان که کمتر خانمی میتوان یافت که از این سنگهای قیمتی روی جواهراتش نداشته باشد…! سنگهای قیمتی در گونهها و گروه های مختلف طبقه بندی میشوند. آنها همچنین از نظر پراکندگی، سختی، وزن مخصوص، ضریب شکست، درخشندگی، شکست و شکاف به دستههای متفاوت تقسیم میشوند.
نتیجه گیری
ایران با داشتن معادن ارزشمند، یکی از غنیترین کشورهای جهان در زمینه سنگهای قیمتی است. از فیروزه نیشابور و عقیق یمنی گرفته تا یاقوت، زمرد و لاجورد، هر کدام نمادی از زیبایی و اصالت این سرزمین هستند. سرمایهگذاری روی این سنگها نهتنها جنبه زینتی دارد، بلکه بهعنوان ذخیره ارزش نیز شناخته میشود.
اگر به دنبال خرید یا کسب اطلاعات بیشتر درباره زیورآلات ساختهشده با سنگهای قیمتی ایران هستید، پیشنهاد میکنیم به کافه سیلور سر بزنید. در این مجموعه میتوانید انواع جواهرات نفیس و منحصربهفرد را با طراحیهای خاص و استفاده از سنگهای اصیل ایرانی پیدا کنید. انتخاب هوشمندانه شما میتواند زیبایی را با سرمایهگذاری ارزشمند همراه کند.