سنگ فیروزه جز قدیمی ترین سنگ های قیمتی دنیا است که به لطف رنگ مجذوب کننده اش بسیاری از فرهنگ های دوران باستان از فیروزه به عنوان یک سنگ مقدس یاد می‌کردند.این سنگ از زیبایی خاصی برخوردار است به همین سبب از گذشته تا به امروز برای طراحی گوشواره، دستبند، آویز گردنبند از این سنگ ارزشمند استفاده می کنند.
سنگ های قیمتی همچون فیروزه پس از تراش و رسیدن به مدل دلخواه باید پولیش و جلا داده شوند تا به زیباترین شکل در قاب جواهرات قرار گیرند.در این مقاله قصد داریم مطالب مفید بیشتری در رابطه با آموزش تراش سنگ فیروزه در اختیار شما قرار دهیم. پس با ما همراه شوید.
چرا باید سنگ فیروزه را تراش داد؟
قبل از اینکه با نحوه تراش فیروزه آشنا شویم خوب است بدانیم چرا این سنگ را تراش می دهند؟ درواقع هر سنگی که از دل طبیعت استخراج می شود برای استفاده لازم است بر روی آن تغییراتی ایجاد کنند. هنگامی که تغییرات مورد نیاز بر روی سنگ ایجاد شد ناخالصی های موجود از سنگ جدا شده و به شکلی که قابل استفاده باشد تبدیل می شود.
موارد ذکر شده شامل سنگ فیروزه هم می شود در واقع نوع تراش فیروزه نیز با توجه به شکل ظاهری خود ممکن است دچار تغییر شود برای مثال: سنگ های با کیفیت فیروزه که به طور کامل آبی هستند را به صورت مخروطی برش می دهند زیرا با این کار نقاط رنگی آن برجسته تر می شود اما فیروزه های نازک را به روش مسطح تراش می دهند و تلاش می کنند تا بخش های ناقص آن را با طلا یا نوشته پوشش دهند.
تراش سنگ فیروزه در خود معدن انجام پذیر نیست بلکه آن را پس از استخراج به کارگاه می فرستند تا بر روی آن عملیات تراش انجام شود. پس از اینکه سنگ فیروزه تراش خورد آن را بر اساس کیفیت دسته بندی کرده و برای شست و شوی آن به مکان دیگری منتقل می کنند.
شستن فیروزه سبب از بین رفتن گرد و غبار شده و جلوه خاصی به این سنگ گران بها می دهد. پس از پاک نمودن گرد و غبار از روی فیروزه آن را با استفاده از یک چرخ صیقل می دهند تا شکل مناسبی برای استفاده از جواهرات داشته باشد. این سنگ تراش داده شده برای استفاده در جواهرات در اختیار کارگاه ها قرار می گیرد اما سنگ ریزه های حاصل از تراش فیروزه هم بی استفاده نمی ماند.
نحوه تراش سنگ فیروزه
ابتدا به جداسازی رگه های اضافه ای که فیروزه رو احاطه کرده با استفاده از دستگاه چرخه تیز می پردازیم. درواقع دستگاه چرخه تیز به دلیل داشتن تیغه ای از جنس فولاد به راحتی اطراف سنگ را برش می دهد. همچنین در هنگام برش سنگ دستگاه بر روی سنگ و تیغه آب سرد می ریزد تا از ایجاد جرقه جلوگیری کند.
توجه کنید استاد تراشنده حتما باید در این مرحله از عینک و لباس مخصوص استفاده کند زیرا امکان پرتاب سنگ ریزه ها به سمت صورت و بدن وی بسیار زیاد است. همچنین تیغه برنده دستگاه بسیار خطرناک است به همین سبب این فعالیت باید به وسیله فردی حرفه ای انجام شود زیرا این مرحله از تراش بسیار حرفه ای و مشکل می باشد. در صورتی که فرد تراش دهنده دارای مهارت کافی نباشد، جدا از اینکه ممکن است به خود آسیب برساند حتی ممکن است باعث ایجاد ترک در رگه فیروزه نیز شود.
پس از آنکه رگه های فیروزه از سنگ جدا شد به آن سنگ تیز بر می گویند. در واقع این سنگ ها در مراحل بعد باید به چسب های مخصوص آغشته شوند تا مقاومت کافی برای تراش را پیدا کنند. البته توجه کنید که این چسب ها در مرحله آخر باید از سنگ جدا شود.
پس از چسب کاری، سنگ ها از لحاظ سایز به دو دسته تقسیم می شوند: سنگ هایی که ریز هستند و امکان نگه داری آن ها در میان انگشت ها برای تراش نیست به همین سبب آن ها را بر روی چوب حصیر می چسبانند تا از چوب به عنوان دستگیره جهت نگهداری سنگ در دست استفاده شود که اصطلاحا به آن سر چوبی گفته می شود. دسته دیگر این سنگ ها، سنگ های درشت هستند که امکان نگهداری آن ها با دست وجود دارد و پس از جدا سازی آن ها توسط دستگاهی دیگر به نام چرخ تراش انجام می شود که فیروزه ها را به شکل های متنوع تراش می دهد.
در این مرحله فیروزه شکل کلی خود را پیدا می کند و تمام پستی بلندی های آن گرفته شده و آماده سنباده زنی می شود.در مرحله بعد به وسیله دستگاهی به نام چرخ سنباده که متشکل از یک صفحه متحرک و پوشیده شده از سنباده است سطح فیروزه را سنباده می زنیم که به صورت صاف و صیقل خورده در آید. در واقع در این مرحله فیروزه تمام برآمدگی های فیروزه از بین می رود.
در مرحله آخر توسط دستگاهی به نام چرخ جلا زنی که دارای یک صفحه گردان پوشیده شده از چرم طبیعی است، فیروزه ها جلا زنی می شوند و سطح آن ها به صورت براق و زیبا در می آید. سپس فیروزه ها آماده عرضه به افراد علاقه مند به این نگین گران بها می شود.
تولید تابلو فیروزه کوب از تراش فیروزه
پس از تراش سنگ فیروزه به شکل دلخواه و جذاب، سنگ های حاصل از تراش را جمع آوری کرده و آن ها را جهت تزئین محصولات تولید مانند تابلو فیروزه و فیروزه کوب بهره می برند. در فیروزه کوبی ابتدا سطح یک ظرف یا یک تابلو را صیقل می دهند سپس از فیروزه های کوچک برای پر کردن فضا استفاده می کنند تا در نهایت شکل زیبایی بر روی آن پدید آید.امروزه استفاده از محصولات فیروزه کوب در بین افراد رواج یافته است و بیشتر افراد ترجیح می دهند حداقل یک محصول فیروزه کوب در منزل خود داشته باشند و یا آن را به افراد دیگر هدیه دهند.
کاربرد سنگ فیروزه تراش داده
همانطور که در قسمت بالا ذکر کردیم سنگ فیروزه یکی از قدیمی ترین سنگ های قیمتی در جهان می باشد. این سنگ از زمان های گذشته در فرهنگ های مختلف و در زمینه هنری بسیار کاربردی بوده است. سنگ فیروزه در دسته سنگ های معدنی قرار دارد که به صورت نیمه گرانيت وجود دارد به همین سبب دارای قیمت بالایی نیز می باشد.
کاربرد سنگ فیروزه تراش شده در صنایع مختلف همچون:
تولید محصولات زیور آلات تزئینی و معماری می باشد.درواقع مصرف اصلی این سنگ محبوب در صنعت زیور آلات است که از گذشته تا به امروز برای ساخت محصولاتی مانند انگشتر، دستبند، گردنبند، گوشواره بسیار محبوب بوده است. همچنین به دلیل شفافیت مناسبی که دارد می توان از آن برای ساخت نگین های قیمتی هم استفاده کرد.
علاوه بر زیورآلات، فیروزه تراش شده در صنعت معماری نیز کاربرد فراوانی دارد. درواقع می توان از آن به عنوان یک مواد ساختمانی مقاوم و زیبا استفاده کرد. همچنین به دلیل داشتن رنگ آبی متنوع می تواند به طور دلخواه مورد تراش و استفاده در طرح های معماری قرار گیرد. موارد استفاده دیگر این سنگ در معماری عبارتند از: ساخت کف پوش، دیوار پوشانی، نمای ساختمان، سنگر های معماری و ....سنگ فیروزه تراش شده همچنین در صنایع تزئینی نیز بسیار کاربردی است. این سنگ در ساخت دکوراسیون های داخلی و خارجی همچون: ساخت میز، چوب، قاب عکس، مهره های بازی و شیشه های تزئینی استفاده کرد.
مزایای استفاده از فیروزه تراش داده
دقت بالا
شما می توانید با استفاده از فیروزه تراش شده قطعاتی با دقت بالا و ابعاد دقیق بتراشید. همچنین در تولید قطعاتی با ابعاد کوچک و پیچیده بسیار کاربردی می باشد.
کارایی
تراشکاری به وسیله فیروزه تراش شده سبب می شود عملیات تراشکاری بسیار سریع و کارآمد صورت گیرد همچنین فیروزه تراشی سبب افزایش سرعت و دقت در عملکرد دستگاه تراش می شود.
صرفه جویی در مواد
استفاده از فیروزه تراش شده سبب کاهش مواد و صرفه جویی در مصرف مواد می شود. در فیروزه تراشی از مواد تخریب شده بهینه استفاده می شود و از به هدر رفتن مواد جلوگیری می شود.
کیفیت بالا
استفاده از فیروزه تراش شده به کیفیت و دقت قطعات تولید شده بهبود می بخشد. همچنین فیروزه تراشی سبب کاهش احتمال خطاهای اندازه گیری در محصول نهایی و بهبود کیفیت قطعات می شود.
انعطاف پذیری
فیروزه تراشی قابلیت تراشکاری بر روی مواد مختلف را دارد به همین دلیل می تواند قطعات متنوع را با استفاده از این روش تراشید. همچنین می توان شکل و سایز قطعات را به صورت دلخواه تراش داد.
کاهش هزینه
استفاده از فیروزه تراش داده شده هزینه تولید را کاهش داده و به دلیل دقت بالا و کارایی بیش تر در فرایند تراشکاری به تولید مجدد قطعات کاهش یافته و در نتیجه هزینه تولید کاهش پیدا می کند.
کلام اخر
با مطالب ذکر شده در این مقاله شما با نحوه تراش دادن سنگ فیروزه و کاربردهای این سنگ در صنایع مختلف همچون زیور آلات، معماری، و تزئینی آشنا شدید. حال دیگر علاقه مندان به این سنگ قیمتی و افرادی که در این زمینه کنجکاو بودن به راحتی می توانند از کارایی های این سنگ در امورات مختلف بهره ببرند. امیدواریم نکات ذکر شده در مقاله برایتان مفید باشد.
