تسبیح نقره ۳۳ دانه مدل فخار

تَسبیح نوعی مهره های عبادت و نیایش متشکل از مجموعه‌ای مهره‌های گِلی سنگی، سفالی، صدفی، استخوانی، چوبی، پلیمری، پلاستیکی و جز آنها که به رشته می‌کشند تا به کمک آن شمار نیایش ها و ذکرها و وردها را نگاه دارند. در قدیم تعداد مهره‌های تسبیح، صد یا کمتر و بیشتر بود، و تسبیح‌های با هزار دانه که «تسبیح هزاردانه» نام داشت نیز ساخته می‌شد تسبیح های از جنس گل معمولاً از خاک های متبرک ساخته می شوند (خاک حرم امامان شیعه ) تسبیح از تراشیدن و شکل‌دادن مواد گوناگونی درست می‌شود. از آن جمله‌است سنگ‌های کهربا، نقره، فیروزه، عقیقی، خماهان، و نیز گل پخته که گاه مانند خرمهره لعاب داده‌شده‌است. همچنین برخی از تسبیح‌ها را از تراشیدن و تیله‌وار نمودن چوب سخت و تیره‌رنگ درخت بان یا یُسر می‌سازند که گاه آن را نقره‌کوب نیز می‌نمایند. مهره بلندتر و دانه‌بزرگ تسبیح که هر دو انتهای نخ تسبیح را از آن بیرون کرده به هم گره می‌زنند شیخک نام دارد به هر یک دیگر مهره‌های تسبیح آخوندک هم می‌گویند. به تسبیحی که مهره‌های آن خال‌های گرد نزدیک به هم و غیر از رنگ خود مهره داشته باشد تسبیح چشم‌بلبلی گفته می‌شود.