ابزار حکاکی بر روی سنگ سالیان سال است که مورد استفاده بشر می باشد. اما ابزارهایی که در گذشته برای حکاکی و کنده کاری استفاده میشد، با ابزارهای جدید و امروزی بسیار متفاوت بوده است.
به صورت کلی حکاکی بر روی سنگ و ایجاد طرح ها و نقش های بسیار زیبا بر روی سنگ از هنرهای قدیمی در میان افراد جوامع مختلف بوده است و حتی این هنر در تاریخ نشان داده است که قدیمی ترین ابزار انسان برای برقراری ارتباط می باشد.
اما به مرور زمان هنر حکاکی بر روی سنگ تکامل یافت و از آن برای موارد بسیار مختلفی مانند ساخت وسایل و زیور آلات تزئینی مورد استفاده قرار گرفت. بنابراین می توان اذعان داشت که یکی از قدیمی ترین هنرها در میان بشر هنر حکاکی روی سنگ بود که با ابزار حکاکی سنگ انجام میشد و وسایل ساخته شده از این هنر، به عنوان اصیل ترین صنایع دستی معرفی میشدند.
برای حکاکی روی سنگ به ابزار و وسایل بسیار خاصی نیاز است و باید آن ابزار را در اختیار داشت. در این مقاله از وب سایت کافه سیلور قصد داریم تا به بررسی ابزار حکاکی سنگ بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
حکاکی روی سنگ چیست؟
پیش از آنکه به بررسی ابزار حکاکی سنگ بپردازیم و ان ها را خدمت شما عزیزان تعریف نماییم، لازم است که حکاکی روی سنگ را تعریف کنیم و شما را با این هنر زیبا بیشتر آشنا نماییم.
به صورت کلی از زمان های بسیار دور تا کنون، حکاکی بر روی سنگ های خاص مانند سنگ های قیمتی، هنری محبوب در میان جوامع بوده است. زیرا با استفاده از این هنر زیور آلات نفیس و خاص و یا وسایل بسیار زیبا و قیمتی به وجود می آمد!
تمامی مجسمه ها، سنگ نوشته ها و عمارت های سنگی نقش بسته در سرتاسر دنیا که مشاهده می کنید، همه و همه نشان دهنده و یا نمایان کننده هنر حکاکی سنگ در دنیا بوده است. نکته بسیار مهمی که درباره هنر حکاکی بر روی سنگ باید بدانید، این است که این هنر زیبا و خاص و بسیار سخت، معمولا به دو شکل و شیوه انجام می شود که در زیر به آن اشاره می کنیم:
- به صورت کنده کاری در داخل سنگ
- کنده کاری های برجسته و بیرون گوهر
ممکن است این سوال برای شما به وجود بیاید که کاربرد هنر حکاکی بر روی سنگ در زمان های دور چه بود؟ برای پاسخ به این سوال باید اشاره داشت که در گذشته از این هنر برای ساخت مهر و موم، طلسم ها، سر سکه و کتیبه ها استفاده میشد و این هنر را می توان برای ساخت طلسم ها و مهر و موم در مصر باستان مشاهده کرد. حکاکی در مهر و موم به واسطه ظرافت و طراحی خاص برای هر فرد روش مناسبی برای از جعل کرد مهر و امضا بود.
از طرف دیگر باید اشاره داشت که در گذشته به دلیل امکانات محدود تنها بر روی سنگ های نرم مانند صدف، مرجان، عاج، لاجورد و فیروزه حکاکی صورت میگرفت.اما امروزه با پدید امد وسایل و ابزار حکاکی سنگ جدید، امکان حکاکی روی سنگ های بسیار سخت مانند یاقوت، یاقوت کبود و کوارتز و ... همراه با تنوع طرح بیشتر به وجود آمده است.
انواع کنده کاری بر روی سنگ:
همان گونه که در بخش قبل اشاره کرده ایم، حکاکی بر روی سنگ به دو صورت حکاکی داخلی و حکاکی برجسته بر روی خود گوهر انجام می شود که در زیر به بررسی هر کدام از این نوع حکاکی می پردازیم و نکات آن را خدمت شما عزیزان ارائه می دهیم.
1)کنده کاری داخلی
یکی از انواع روش های حکاکی بر روی سنگ کنده کاری داخلی می باشد که در ادامه نکات مهمی را درباره آن ارائه می دهیم:
- کنده کاری داخلی هم به روش های دستی و هم با دستگاه های لیزری انجام می شود.
- در این نوع از حکاکی سنگ، داخل سنگ به شکل کنده کاری طرح یا نوشته صورت می گیرد.
- در این سبک طرح به شکل فرو رفتگی نمایش داده می شود.
- در گذشته برای مهرهای شخصی که بر روی سنگ انگشتر قرار می گرفتند، از این نوع حکاکی استفاده میشد
- حکاکی های روی سنگ و کتیبه ها نیز از این نوع است که در گذشته با استفاده از قلم های دستی صورت می گرفت و البته دقت بسیار کمی داشتند.
- برای صیقل دادن نتیجه‌ی کار در کنده کاری داخلی از سنگ هایی با عنوان پودر ساینده استفاده می شود.
- سنگ‌های معمول برای کنده کاری شامل انیکس، عقیق، کارنلین، امیتیست، کهربا و … می باشند.
2)حکاکی بر جسته
یکی دیگر از انواع حکاکی، نوع برجسته آن است که در زیر نکات مهم آن را بیان می کنیم:
- حکاکی بر جسته با برداشتن لایه ای از روی سنگ و خالی کردن اطراف آن انجام می شود.
- نتیجه طرح به صورت برجسته، بیرون گوهر قرار می گیرد.
- نقش برجسته ابتدا در ساردونیکس هند انجام شد.
- برای این روش از سنگ هایی نظیر ساردانیکس، انیکس، عقیق و گاهی صدف و شیشه استفاده می شود.
ابزار حکاکی سنگ:
ابزارهای حکاکی سنگ از گذشته تا کنون تغییرات بسیاری داشته اند به صورتی که افراد دیگر از روش های قدیمی و از وسایل قدیمی برای برش و حکاکی سنگ استفاده نمی کنند. در این راستا این سوال ممکن است برای شما عزیزان به وجود بیاید که چه وسایل و ابزار آلاتی برای حکاکی بر روی سنگ مناسب است؟!
برای پاسخ به این سوال باید اشاره داشت که ابزارهای حکاکی بر روی سنگ بسیار است و شما با ابزارهای بسیار متعددی می توانید بر روی سنگ های مختلف نقوش زیبایی را به وجود بیاورید! اما نکته مهم این است که باید بدانید که آیا ابزارها از جهات مختلفی مانند هزینه، زمان ، انرژی گذاشتن و … مناسب هستند یا خیر. آیا با این ابزارها می توان به طرح دلخواه رسید یا خیر! در ادامه به برخی از مهم ترین ابزارهای حکاکی سنگ اشاره می کنیم:
میکرو فرز
یکی از مهم ترین دستگاه هایی که از آن برای حکاکی سنگ استفاده می شود، میکرو فرز است. نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که در صنعت پرداخت کاری، برای تراشیدن و شکل دادن سنگ و فرز، از ابزارها و دستگاه های مختلفی استفاده می شود که یکی از آنها دستگاه میکرو فرز است. از جمله موارد مهمی که درباره میکرو فرز باید بدانید، به شرح زیر است:
- دستگاه میکرو فرز برای تراش دادن و پرداخت سنگ های خاص مورد استفاده قرار می گیرد که مدلهای مختلف آن در بازار موجود بوده و هر کدام از مدل ها دارای راندمان کاری مخصوصی می باشد.
- از این دستگاه برای تراش سنگ و جواهر و گوهر های ظریف با قطعات بسیار خاص و ظریف استفاده می شود.
- میکرو فرز به علت پایین بودن لرزش و نوسان دستگاه دارای طول عمر بالا می باشد
- میکرو فرز مناسب برای خراطی بر روی چوب است و با طراحی منحصر به فرد تمام نیاز مصرف کننده را فراهم می کند.
- میکرو فرز نیز در دو نوع میکرو فرز برقی و میکروفرز بادی به بازار ارائه شده که شما برای انجام حکاکی بر روی سنگ ها می توانید هر کدام را تهیه فرمایید.
فرز الماس
دستگاه دیگری که برای برش و حکاکی بر روی سنگ انجام می شود، فرز الماس است. شایان ذکر می باشد که از جمله وسیله های مناسب و مقاوم برای حکاکی روی سنگ همین فرز الماس است که بسیاری از گوهر تراشان و جواهر سازان نیز از این دستگاه استفاده می کنند. از جمله نکاتی که باید درباره فرز الماس بدانید، به شرح زیر است:
- یکی از خاصیت های الماس، برنده و تیز بودن آن است که از آن برای برش سطوحی از قبیل سنگ و فلز، مورد استفاده قرار می گیرد.
- هزینه دستگاه فرز الماس معمولا نسبت به سایر دستگاه بیشتر است اما شما می توانید در زمان کوتاه تری با استفاده از این دستگاه برش ها و حکاکی ها را انجام دهید.
هر چه قدر سنگ مورد نظر شما قیمتی باشد ، هزینه حکاکی و درج نقش بر روی آن نیز بیشتر می شود به دلیل آن که با دقت و ظرافت بیشتری باید روی آن کار کرد و هم چنین زمان زیادی باید روی آن وقت صرف کرد .
انواع قلم
یکی از روش های بسیار قدیمی برای برش و حکاکی بر روی سنگ، استفاده از قلم ها می باشد. در واقع قلم ها یکی از ابتدایی ترین روش ها برای حکاکی روی سنگ محسوب می شوند که در زمان های دور نیز مورد استفاده قرار می گرفت.
همچنان در برخی از کارگاه های ساخت، استفاده از این روش هنوز مرسوم بوده و از انواع قبم برای طرح زدن بر روی سطوح زیادی از جمله سنگ های مختلف استفاده می کنند. البته استفاده از قلم سختی های خاص خود را دارد و افراد باید در این خصوص بسیار حرفه ای باشند. از جمله نکات بسیار مهمی که باید بدانید، به صورت زیر است:
- انگشترهایی با سنگ های قیمتی که با روش قلم بر روی آن ها حکاکی صورت می گیرند، بسیار گرانتر است. به دلیل آن که انجام حکاکی بر روی آن با وسایل دست ساز صورت گرفته است.
- این روش بسیار زمان بر است و زیور آلات و جواهرات ساخته شده با این روش به دلیل سفارشی بودن، گران می باشند و از ارزش بسیار زیادی برخوردار هستند. به دلیل ساخته دست انسان می باشند.
- از جمله معایب استفاده از روش قلم، به این شکل است که زمان زیادی صرف کار می شود و کار باید با ملایمت صورت گیرد تا از شکستگی یا آسیب جلوگیری گردد. از طرف دیگر این روش هزینه و قیمت بالایی دارد.
دستگاه های لیزری، بهترین دستگاه و ابزار برای حکاکی بر روی سنگ
همان گونه که می دانید، امروزه دستگاه ها و وسایل بسیار جدیدی برای حکاکی بر روی سنگ پدید آمده است که هر کدام از آن ها مزیت های خاص خود را دارا می باشد و برای استفاده در امور گوهر تراشی، بسیار رایج اند! به صورت کلی در زمان های گذشته برای حکاکی روی سنگ از ابزار آلات دستی قلم زنی مانند منقاش، چکش و ... استفاده میشد.
اما امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، سبب شد وسایل جدید تری به وجود بیایند که البته از دقت و ظرافت بسیار بیشتری نیز برخوردار هستند.
شایان ذکر است، بیشتر دستگاه هایی که در این زمینه مورد استفاده قرار می گیرند، از تکنولوژی لیزر برخوردار هستند. دستگاه های لیزری مزیت های خاص خود را می باشند که در زیر به آن اشاره می کنیم:
- با استفاده از لیزرها، علاوه بر امکان طراحی طرح های گوناگون بر روی سنگ های مختلف، وجود دارد.
- با استفاده از لیزرها سرعت انجام کار افزایش یافته و محصول نهایی کیفیت بالاتری دارد.
- با استفاده از دستگاه های لیزری، بدون برخورداری از دانش بالا می توان با ارائه طرح مورد نظر به دستگاه، حکاکی روی آن را به بهترین شکل ممکن انجام داد.
کاربردهای ابزار لیزری حکاکی روی سنگ چه می باشد؟!
همان گونه که در فوق نیز اشاره کرده ایم، ابزارهای لیزری یکی از بهترین روش ها و دستگاه ها برای حکاکی بر روی سنگ ها می باشد و کاربردهای بسیار فراوانی دارند.
از طرف دیگر مهم‌ترین مزیت استفاده از لیزرها، کاربرد مختلف آنها در سازه‌های سنگی مختلف است. نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که هر کدام از کاربردهای ابزار لیزری حکاکی روی سنگ متناسب با نوع سنگ و اهداف مورد نظر برای حکاکی روی سنگ، می باشد. انواع کاربردهای ابزارهای حکاکی لیزری روی سنگ به شرح زیر می باشد:
- ایجاد طرح و نقوش بر روی ظروف سنگی
- ایجاد طرح و نقوش بر روی روی کتیبه های سنگی
- ایجاد طرح های مختلف روی زیور آلات سنگی
- ایجاد نقوش و حکاکی بر روی عقیق انگشتر
- ایجادحکاکی نوشته و شعر روی سنگ های مختلف
- حک عکس روی سنگ
- حکاکی لیزری روی سنگ قبر و ...
مزیت های استفاده از ابزار لیزری در خصوص حکاکی بر روی سنگ
دستگاه های لیزری از ظرفیت بسیار بالایی برای حکاکی روی سنگ برخوردار می باشند و همین موضوع سبب شده است تا این ابزار آلات جایگزینی مناسب برای سایر ابزارهای حکاکی سنگ بشوند.
در بیشتر صنایع مرتبط با سنگ، استفاده از دستگاه های لیزری یکی بهترین و مقرون به صرفه ترین روشهای حکاکی محسوب می گردد. باید اشاره شود که مزیت های استفاده از این ابزار، سبب شده تا دستگاه های لیزری بهترین ابزار حکاکی روی سنگ محسوب شوند. از جمله مزیت های این دستگاه به شرح زیر است:
- استفاده از لیزر سبب افزایش کیفیت کار می شود.
- لیزر دقت بسیار بالایی دارد و همچنین از سرعت مناسبی نیز برخوردار است.
- با ابزارهای لیزری حکاکی روی سنگ، به فرآیند ماشین کاری ثانویه نیازی نخواهد بود.
- با استفاده از دستگاه های لیزری، هزینه‌های نگهداری، بهره برداری و سایر هزین ه‌های حکاکی سنگ کاهش خواهد یافت بنابراین لیزرها یکی از روش های مقرون به صرفه می باشند.
- این دستگاه ها بدون دخالت نیروی انسانی طرح مورد نظر را روی سنگ حکاکی می کنند
- امکان خطا در این دستگاه ها صفر است
- ابزار حکاکی روی سنگ با تکنولوژی لیزر، سرعت بسیار بالاتری نسبت به سایر دستگاه ها و ابزارهای سنتی دارد.
سخن پایانی:
در این مقاله سعی شد تا به بررسی ابزار حکاکی سنگ بپردازیم و اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم. شما نیز می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت ما مراجعه کرده و با کارشناسان در این خصوص مشورت فرمایید
