ارزش نهایی یا Terminal Value به ارزش یک دارایی یا کسب و کار در زمان معینی در آینده گفته می‌شود. ارزش نهایی بر این فرضیه استوار است که یک کسب و کار برای همیشه با یک نرخ ثابت پس از یک دوره زمانی پیش بینی شده رشد میکند. ارزش نهایی در اغلب موارد شامل درصد زیادی از کل ارزش ارزیابی شده است. این مفهوم برای استراتژی معاملاتی و سرمایه گذاری شما در بورس یا طلا ونقره بسیار مهم می باشد.
درک مفهوم ارزش نهایی
هر چه زمان بندی برنامهها طولانیتر می‌شود، پیش بینیها هم دشوارتر میشوند. این امر در امور مالی نیز صادق است، به ویژه هنگامی که نوبت به برآورد جریان نقدی شرکت در آینده میرسد. برای حل این مشکل، تحلیلگران از الگوهای مالی مانند تنزیل جریان وجوه نقد (DCF)، همراه با مفروضات خاص برای به دست آوردن ارزش کل کسب و کار یا پروژه استفاده میکنند.
تنزیل جریان وجوه نقد (DCF) یک روش پرطرفدار است که در مطالعات امکان سنجی، خرید شرکتها و ارزیابی بازار سهام مورد استفاده قرار میگیرد.
این روش بر اساس نظریهای است که بر طبق آن گفته می‌شود که ارزش دارایی برابر با تمام جریانهای نقدی آینده است که از آن دارایی حاصل می‌شود. به این جریانهای نقدی باید به اندازه ارزش فعلی آنها با نرخ نازل که نشان دهنده میزان سرمایه (مانند نرخ بهره) است، تخفیف داده شود.
تنزیل جریان وجوه نقد (DCF)، دوجزء اصلی دارد: زمان پیش بینی و ارزش نهایی. زمان پیش بینی معمولاً پنج ساله است. اگر این زمان بیشتر شود، دقت پیش بینی را تحت تأثیر قرار میدهد. به همین دلیل محاسبه ارزش نهایی مهم است.
برای تعیین «ارزش نهایی» معمولاً از دو روش استفاده می‌شود که عبارتند از روش رشد پایدار یا Perpetuity Growth Model و روش خروج یا Exit Approach
در روش اول فرض بر این است که یک کسب و کار هم چنان به تولید جریان نقدی در یک نرخ ثابت برای همیشه ادامه خواهد داد، در حالی که در روش دوم فرض بر این است که یک کسب و کار به فروش میرسد یا منحل می‌شود.
انواع ارزش نهایی
روش رشد پایدار یا Perpetuity Growth Model
در روش رشد پایدار، استفاده از تخفیفات ضروری است زیرا گذشت زمان، باعث می‌شود که ارزش فعلی و ارزش آتی با هم اختلاف داشته باشند. در ارزیابی کسب و کار، جریان نقدی آزاد یا سود سهام میتواند برای یک دوره مجزا از زمان پیش بینی شود، اما به همان اندازه که کار پروژهها به آینده موکول می‌شود، پیش بینی عملکرد اقدامات جاری هم چالش برانگیزتر می‌شود. علاوه بر این، تعیین دقیق زمانی که یک شرکت ممکن است کار خود را متوقف کند یا منجل شود هم دشوار می‌شود.
برای غلبه بر این محدودیتها، سرمایه گذاران میتوانند فرض کنند که جریانهای نقدی برای همیشه با یک نرخ پایدار رشد خواهند کرد و این نشان دهنده ارزش نهایی است.
ارزش نهایی با تقسیم آخرین پیش بینی جریان نقدی بر مابه التفاوت بین نرخ تخفیف و نرخ ارزش نهایی محاسبه می‌شود. محاسبه ارزش نهایی، ارزش شرکت را پس از دوره پیش بینی ارزیابی میکند.
فرمول محاسبه ارزش نهایی عبارتست از:
[FCF x (1 + g)] / (d – g)
در حالی که:
FCF = جریان نقدی رایگان برای آخرین دوره پیش بینی شده
g = نرخ رشد نهایی
d = نرخ تخفیف یا تنزیل
نرخ رشد نهایی، نرخ ثابتی است که انتظار میرود یک شرکت برای همیشه به همان میزان رشد کند. این نرخ رشد در پایان آخرین دوره یک جریان نقدی پیش بینی شده در یک مدل تنزیل جریان وجوه نقد آغاز می‌شود و به طور مداوم ادامه مییابد.
نرخ رشد نهایی معمولاً با نرخ بلند مدت تورم هماهنگ است ولی از نرخ رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) بیشتر نیست.
روش خروج یا Exit Approach
معمولاً در سرمایه گذاریهای محدود، نیازی به استفاده از روش رشد پایدار نیست. در عوض، ارزش نهایی باید ارزش خالص داراییهای شرکت را در آن زمان منعکس کند.
در روش خروج یا Exit Approachیک قیمت عادلانه با افزایش آمارهای مالی، مانند فروش، سود و یا درآمد پیش از محاسبه نرخ بهره، مالیات یا استهلاک (EBITDA) محاسبه می‌شود.
چرا باید ارزش نهایی کسب و کار یا دارایی را بدانیم؟
معمولاً شرکتها و کسب و کارها فرض را بر این نمیگذارند که پس از چند سال، کار خود را متوقف خواهند کرد و برنامه ریزی آنها برای سالهای متمادی و حتی تا همیشه است. ارزش نهایی در واقع تلاش برای پیش بینی ارزش آتی شرکت است که آن را با محاسبه تخفیف در قیمتها انجام میدهد.
ارزش نهایی چگونه تخمین زده می‌شود؟
تعداد زیادی فرمول برای محاسبه ارزش نهایی وجود دارد. همانند تجزیه و تحلیل تنزیل جریان وجوه نقد (DCF)، اغلب فرمولهای ارزش نهایی جریانهای وجوه نقدی در آینده را بر اساس ارزش فعلی داراییها در نظر میگیرند.
روش ارزش انحلال (یا روش خروج) نیاز به ارزیابی قدرت کسب درآمد با نرخ تخفیف مناسب دارد. ولی در روش رشد پایدار (Permetuity) قرار بر انحلال شرکت نیست. در عوض، فرض بر این است که جریانهای نقدی بازسازی میشوند و شرکت میتواند با نرخ ثابت به طور مداوم رشد کند. رویکرد چندگانه از درآمد فروش تقریبی یک شرکت در طی آخرین سال استفاده از روش تنزیل جریان وجوه نقد استفاده میکند تا بدون تخفیف بیشتر به ارزش نهایی دست یابد.
هنگام محاسبه ارزش نهایی، از روش رشد پایدار استفاده کنیم یا روش خروج؟
در تجزیه و تحلیل DCF، هیچ کدام از روشهای رشد پایدار یا رویکرد چندگانه خروج نمیتواند برآورد کاملاً دقیقی از ارزش نهایی ارائه دهد. انتخاب روش محاسبه ارزش نهایی تا حدودی به این بستگی دارد که آیا یک سرمایه گذار مایل به برآورد نسبتاً خوش بینانه از شرایط است یا برآوردی نسبتاً محافظه کارانه از شرایط دارد.
به طور کلی، با استفاده از روش رشد پایدار برای برآورد ارزش نهایی، ارزشمندتر است. با این وجود سرمایه گذاران میتوانند از هر دو این روشهای محاسبه ارزش نهایی استفاده کنند و سپس با محاسبه میانگین مقادیر به دست آمده، به برآورد نهایی ارزش خالص فعلی یا NPV بپردازند.
ارزش نهایی منفی چیست؟
اگر هزینه سرمایه آینده بیش از نرخ رشد پیش بینی شده باشد، ارزش نهایی منفی برآورد می‌شود. با این حال، ارزش نهایی نمیتواند برای طولانی مدت لحاظ شود. ارزش سهام یک شرکت تنها میتواند به طور واقعی در یک بازه زمانی کوتاه به صفر برسد و هر گونه بدهیهای باقیمانده در یک دوره ورشکستگی طبقه بندی می‌شود.
هر گاه که یک سرمایه گذار در یک شرکت با درآمد منفی رو به رو شود، بهتر است با ارزش نهایی کاری نداشته باشد و به دیگر روشهای موجود تکیه کند.
